Verklarende analyse
De Verklarende Analyse (VA) helpt je om samen met het gezin te begrijpen wat er echt speelt. In de regio Noord-Veluwe is het gebruik van de VA vastgelegd in de inkoopvoorwaarden. Toch zien we dat de VA nog niet altijd wordt ingezet. Terwijl dit juist de basis is voor passende, effectieve en blijvende hulp. Werk je in de jeugdhulp? Dan wordt van je verwacht dat je de VA actief gebruikt.
In de praktijk zien we dat hulp vaak wordt ingezet op basis van zichtbare klachten. Dat is begrijpelijk, maar niet altijd effectief. Zeker bij complexe problemen is het belangrijk om eerst de achterliggende oorzaken te begrijpen. Alleen dan bied je hulp die echt werkt - en blijft werken.
Het belang van een verklarende analyse
Het maken van een goede analyse is daarom belangrijk. Dat betekent dat je kijkt naar de factoren die van invloed zijn op het ontstaan van de klachten én de factoren die maken dat het probleem blijft voortbestaan. Wij gebruiken hiervoor de term ‘Verklarende Analyse’. Dat doen we om het accent te leggen op het begrijpen en verklaren van problemen, in plaats van op het beschrijven of labelen van deze problemen. Het model Verklarende Analyse helpt je op weg. Het is een leidraad voor de gesprekken met de ouders en de jeugdige. Het helpt je informatie te ordenen, zodat je gemakkelijker de samenhang van de problematiek kunt formuleren.
Niet nieuw, wel weinig gebruikt
Is dit idee nieuw? Nee. Veel professionals kennen al de diagnostische cyclus, een holistische theorie en de handelingsgerichte diagnostiek. In de praktijk lijken deze modellen echter maar weinig te worden toegepast. Dat kan anders, dat kan beter. We hopen dat dit model voor het maken van een verklarende analyse je hierbij inspireert.
Uitgangspunten Verklarende Analyse
Het schema heeft een aantal belangrijke uitgangspunten:
- De focus ligt op samen begrijpen en verklaren.
- We doen het altijd samen met ouders en jeugdigen.
- Herkenbaar taalgebruik.
- We kijken breed naar de jeugdige en het gezin, omdat zij meer zijn dan hun vraag of klacht.
- Het invulschema is gebaseerd op bestaande theorieën.
Hoe je een Verklarende Analyse maakt
- Stap 1
Verzamel informatie aan de hand van de kopjes uit het schema. Dat doe je samen met ouders en jeugdige. Zo ontstaat overzicht over de factoren die van invloed zijn op de klachten.
- Stap 2
Formuleer aan de hand van de verkregen informatie en kennis over het gezin en jeugdige een samenhang, waarin de verschillende factoren die van invloed zijn op de problematiek inzichtelijk wordt gemaakt. Dit bespreek je met de ouders en de jeugdige. Om te kijken of het volledig is, of er nog aanvullingen nodig zijn. En of zij zich er in kunnen vinden. Zo ontstaat er een gedeelde redenatie.
- Stap 3
Formuleer doelen. Kies daarbij passende bewezen effectieve interventies. Dit doe je uiteraard ook samen met ouders en jeugdige.